Ontdek de adressen van Rijksmonumenten met SPARQL en BAG

Ben je ooit nieuwsgierig geweest naar de verhalen achter de rijksmonumenten in onze steden en dorpen? Met behulp van Linked Data en SPARQL, kunnen we deze deze data verkennen en zelfs hun locaties vergelijken met de officiële adresgegevens uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG).

SPARQL Query

Stel je een krachtige zoekopdracht voor die door enorme datasets snuffelt, en je de gegevens van rijksmonumenten teruggeeft, samen met hun adresinformatie. Hier is een voorbeeld van een SPARQL-query die precies dat doet:

Hoe Werkt Het?

Deze SPARQL-query doorzoekt de dataset van rijksmonumenten en haalt de bijbehorende adresgegevens op uit de BAG-dataset via een externe service.

1. Rijksmonumenten Identificeren: De query zoekt naar entiteiten die worden geïdentificeerd als rijksmonumenten.
2. Adresgegevens Ophalen: Voor elk rijksmonument worden de bijbehorende adresgegevens opgehaald uit de BAG-dataset met behulp van een externe service.
3. Resultaten Presenteren: De resultaten van de query bevatten de rijksmonumenten samen met hun adresinformatie.

Vul hieronder een rijksmonumentnummer in:

Richtlijn

De EU Open Data Richtlijn van 2019 (ODD) geeft de Europese Commissie de bevoegdheid om een lijst met Hoogwaardige Data (HVDL) bij te houden. Deze lijst verplicht alle lidstaten om bepaalde gegevens openbaar te maken. Momenteel zijn verschillende datasets op de HVDL al toegankelijk via INSPIRE-metadata en -diensten. De Europese Commissie heeft nu ook richtlijnen ingevoerd voor het openbaar maken van de HVDL. Deze gegevens moeten worden gepubliceerd en toegankelijk zijn als open data voor alle lidstaten. Dit moet mogelijk zijn via API's en bulkdownloads, inclusief metadata, indien beschikbaar. Deze verplichtingen zijn in lijn met de INSPIRE-richtlijn en versterken deze. De technische vereisten voor meerdere HVDL-thema's zijn gebaseerd op INSPIRE, en er worden expliciete open data-vereisten geïntroduceerd binnen de context van INSPIRE.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is de drijvende kracht achter het motto "Geef de toekomst een verleden". Als de beleids-, uitvoerings- en onderzoeksorganisatie van het Nederlandse Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft de RCE een alomvattend doel: het beschermen en behouden van monumentale, archeologische, roerende en cultuurlandschappelijke waarden van nationaal of internationaal belang. In de rol van uitvoerder van Erfgoedwet beheert de Rijksdienst, onder andere, het Monumentenregister en het Archeologisch Informatiesysteem (ARCHIS). De RCE onderscheidt zich door haar brede werkterrein, waarbij zij zich niet alleen inzet voor het behoud van erfgoed boven de grond, maar ook onder de grond, onder water en in musea. Het werkgebied van de Rijksdienst strekt zich uit over het hele Koninkrijk, met speciale aandacht voor het Caribisch gebied. Hierbij ligt de focus op kennisuitwisseling en samenwerking rond gedeelde maatschappelijke vraagstukken, zoals participatie, koloniaal verleden en herbestemming.

Gebruiksvoorwaarden Linked Data API RCE

Terms of Use Linked Data API RCE

1. Toegang en Registratie:

Toegang tot de Linked Data API van de RCE vereist geen registratie.

1. Access and Registration:

Access to the Linked Data API of the RCE does not require registration.

2. Verantwoordelijk Gebruik:

Gebruik de API op een verantwoorde en wettige manier. Respecteer de geldende wetten en regelgeving met betrekking tot het gebruik van cultureel erfgoedgegevens.

2. Responsible Use:

Use the API in a responsible and lawful manner. Respect the applicable laws and regulations regarding the use of cultural heritage data.

3. Limieten en Prestaties:

Houd u aan de vastgestelde limieten voor het aantal verzoeken. Overmatig gebruik kan leiden tot beperkingen van de toegang.

3. Limits and Performance:

Adhere to the established limits for the number of requests. Excessive use may result in access restrictions.

4. Attributie:

Geef attributie aan de RCE bij gebruik van gegevens uit de Linked Data API. Vermeld de bron duidelijk in uw toepassing of product.

4. Attribution:

Provide attribution to the RCE when using data from the Linked Data API. Clearly state the source in your application or product.

5. Aansprakelijkheid:

Het gebruik van de API is op eigen risico. De RCE is niet aansprakelijk voor enig verlies of schade als gevolg van het gebruik van de API.

5. Liability:

The use of the API is at your own risk. The RCE is not liable for any loss or damage resulting from the use of the API.

6. Beëindiging van Toegang:

De RCE behoudt zich het recht voor om de toegang tot de API op te schorten of te beëindigen bij schending van deze voorwaarden.

6. Termination of Access:

The RCE reserves the right to suspend or terminate access to the API for violation of these terms.

7. Wijzigingen in de Voorwaarden:

Deze voorwaarden kunnen op elk moment worden gewijzigd. Het is uw verantwoordelijkheid om op de hoogte te blijven van eventuele wijzigingen. Door de API te gebruiken, gaat u akkoord met deze voorwaarden. Neem bij vragen of zorgen contact op met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

7. Changes to the Terms:

These terms may be changed at any time. It is your responsibility to stay informed of any changes. By using the API, you agree to these terms. For questions or concerns, please contact the Cultural Heritage Agency of the Netherlands (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).

Het Archeologisch Basisregister (ABR) is een begrip in de Nederlandse archeologie. Dit register vormt het 'archeologisch begrippenkader' waarmee we onderzoeken, vondsten en sporen beschrijven.

Van januari 2020 tot april 2023 is er intensief gewerkt aan het verfijnen van de artefacten tabel.

Deze presentatie toont de verbeteringen van het ABR in verschillende statistieken en illustreert specifieke zoekfunctionaliteiten van de ABR-thesaurus.

Statistieken:

• Aantal artefacten
• Aantal geldige - en vervallen artefacten

Zoekfunctionaliteiten:

• Gefacetteerd zoeken naar een specifiek artefact.
• Identificatie van het materiaal van een artefact.
• Datering van artefactvondsten.
• Analyse van de tijdsperiode waarin een artefact voorkwam.

1. Linked Open Data

Linked Open Data (LOD) is een manier om gegevens op het internet te delen en aan elkaar te knopen. Sir Tim Berners-Lee, de grondlegger van het World Wide Web, formuleerde vier ontwerpprincipes voor linked (open) data.

• Allereerst moeten gegevens benoemd worden met behulp van URI's.
• Deze URI's moeten vervolgens toegankelijk zijn via het HTTP-protocol, waardoor gebruikers de gegevens kunnen opzoeken.
• Belangrijk is dat bij het opzoeken van een URI, bruikbare informatie wordt geboden volgens de standaarden RDF en SPARQL.
• Tot slot moeten links naar andere URI's worden toegevoegd om gebruikers naar meer gerelateerde gegevens te leiden.

Deze principes, samen met FAIR-dataprincipes die de metadata en semantiek benadrukken, vormen de ruggengraat van LOD. Dit opent de deur naar een samenhangend web van data, waar zowel machines als mensen van kunnen profiteren, wat handig is voor onderzoek, innovatie en het ontdekken van nieuwe inzichten op allerlei gebieden, zoals wetenschap en cultuur waardoor innovatie en ontdekkingen op diverse terreinen worden gestimuleerd.

Welkom bij de Cultureel Erfgoed Ontologie (CEO).

De CEO is een semantische representatie van de logische datamodellen CHO en KENNIS, ontwikkeld door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Deze ontologie is ontworpen om een gestructureerde en samenhangende beschrijving te bieden van het rijke culturele erfgoed dat Nederland te bieden heeft.

De CEO-ontologie is een instrument dat de manier waarop we cultureel erfgoed begrijpen en analyseren verrijkt. Met behulp van een reeks concepten en relaties legt de CEO de onderlinge verbindingen tussen verschillende aspecten van ons erfgoed vast, zoals monumenten, archeologische vondsten, werelderfgoed en nog veel meer.

De ontologie biedt een gemeenschappelijke taal en structuur waarmee informatie kan worden uitgewisseld en gedeeld, en stelt ons in staat om gegevens op een samenhangende en gestandaardiseerde manier te organiseren.

De CEO-ontologie is niet alleen een middel om ons erfgoed te documenteren, maar ook om nieuwe verbanden en inzichten te ontdekken. Door te navigeren door de concepten en relaties binnen de ontologie, kunnen gebruikers de onderlinge afhankelijkheden en historische context van verschillende erfgoedobjecten en -fenomenen verkennen. Dit opent de deur naar nieuwe vormen van onderzoek, analyse en interpretatie.

Op deze website vindt je informatie over de CEO-ontologie, inclusief een overzicht van de belangrijkste concepten, definities en voorbeelden. Je kunt ook gebruikmaken van de beschikbare SPARQL-query's om gerichte informatie uit de ontologie te halen en je eigen onderzoek te ondersteunen.

Erfgoedthesaurus : woordenboek van begrippen

In de Erfgoedthesaurus staan vaak en minder vaak gebruikte erfgoedtermen uitgelegd. U vindt er synoniemen en gerelateerde woorden. Momenteel zijn in de Erdgoedthesaurus, het RCE Termennetwerk, opgenomen:

• Cultuurhistorische Thesaurus
• Referentienetwerk met het ABR
• Roerend Erfgoed Thesaurus i.o.

^{Foto Ruud van Capelleveen}

Collaborate with colleagues possessing domain knowledge and communication expertise.

In this data story, we examine the development of designations of national monuments in the national monument register since the first designation in 1965.

take-aways and lessons learned! Addendum to this story

Overzicht van de departementen in Nederland

NB: deze data story is nog in ontwikkeling

In this data story we showcase the colonial objects in our dataset by answering some interesting questions.

Eindelijk eigen afbeeldingen bij Rijksmonumenten

BTO-591

Als TGC wil ik in de LDV meerdere kaartlagen gebruiken zodat het kaartbeeld waarop de LDV-data wordt gepresenteerd relevanter wordt.

Beschrijving

Binnen de taakgroep Datamanagement, en in het bijzonder bij de TaakGroep Coördinator, leeft de wens om de Linked Data Voorziening te verbinden met de Geovoorziening. Die relatie ontbreekt nu nog. Beide voorzieningen zijn omvangrijk, hebben hun eigen use cases en voor- en nadelen. De hoop en verwachting is dat als die verbinding kan worden gelegd, ze elkaar kunnen versterken.

Met deze story worden kaartlagen die afkomstig zijn van de RCE Geovoorziening en andere geovoorzieningen, zoals PDOK, opgenomen in het kaartbeeld waarop de LDV-data wordt weergegeven. Als de LDV-data niet alleen op de standaard kaartachtergrond kan worden getoond maar ook op kaartlagen die een relatie hebben met die data, wordt het kaartbeeld relevanter voor de gebruiker. Daarnaast kan dan beter worden voldaan aan de eis dat overheidsorganisaties gebruik maken van basisregistraties.

In deze data story kijken we naar de ontwikkeling van aanwijzingen van rijksmonumenten in het rijksmonumentenregister vanaf de eerste aanwijzing in 1965.

Vuurtorens in Nederland die een rijksmonument zijn

Een zoektocht in het rijksmonumentenregister op functie "vuurtoren" levert drie treffers op. Bij Enkhuizen, bij Amsterdam en bij Ouddorp staat een vuurtoren.

Zoek zelf in het rijksmonumentenregister: Vuurtorens

Als we dezelfde vraag aan de data in de linked data voorziening stellen, levert dat ook drie treffers op. Zie het resultaat van die vraag op de kaart hieronder.

NB De geometrieën staan er op, even inzoomen
NB Deze story dient educatieve doeleneinden. Aan deze story kunnen geen rechten en plichten ontleend worden.

Inleiding tot RCE Linked Data en SPARQL Voorbeeldquery's

Deze documentatie presenteert een verzameling SPARQL-query's die ontworpen zijn om te interageren met de Linked Data van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Deze query's dienen zowel om de integriteit en structuur van de RCE Linked Data te controleren, als om te dienen als voorbeeldquery's voor degenen die geïnteresseerd zijn in het leren hoe ze deze waardevolle databron kunnen gebruiken.

Elke query wordt gepresenteerd met een gedetailleerde uitleg van de structuur en het doel, evenals de specifieke componenten die in de query worden gebruikt. Dit omvat zowel de basis-SPARQL-syntax en -commando's, als specifieke terminologie en prefixen die relevant zijn voor de RCE Linked Data.

Deze query's worden gepresenteerd als onderdeel van een voortdurende inspanning om de toegang tot en het gebruik van open, gestructureerde data in de culturele sector te bevorderen. Of je nu een datawetenschapper, een onderzoeker, een ontwikkelaar of gewoon nieuwsgierig bent naar de mogelijkheden van Linked Data, we hopen dat deze voorbeeldquery's je zullen helpen om meer inzicht te krijgen in de kracht van SPARQL en de rijke data die beschikbaar zijn via de RCE.

Voor uitleg over de ceo ontologie, volg dan deze story.

Voor uitleg over SPARQL en het Yasgui endpoint volg deze links als startpunt.

De data worden dagelijks ververst.

De impact van de aardbevingen, o.a. in Groningen, is groot en veel huizen zijn beschadigd. De aardbevingen hebben ook schade toegebracht aan een flink aantal van de ongeveer 1.450 rijksmonumenten in Groningen alleen al. Daarnaast is er schade aan gemeentelijke monumenten, de vele beeldbepalende gebouwen en beschermde stads- en dorpsgezichten die samen het cultuurlandschap en de identiteit vormen.